بررسی بهره‌وری بارش و آبیاری تکمیلی در چند رقم گندم

در مناطق کم آب یکی از گزینه‌های موثر در افزایش تولید، ارتقاء بهره‌وری آب است. این مهم با بهبود توأمان مدیریت‌های آبیاری و زراعی به دست می‌آید. به همین منظور آزمایشی با شش تناوب به همراه شش رقم گندم در دو شرایط آبیاری تکمیلی و دیم درقالب طرح آماری کرت‌های نواری در سه تکرار بر مبنای طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سالهای1386 الی 1390مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عملکرد گندم تحت تاثیر ارقام، شرایط اقلیمی و آبیاری متفاوت بوده ولی تناوب مختلف گندم در عملکرد تاثیر معنی‌داری نداشت.در سال‌هایی که سهم باران از کل آب مصرفی گیاه حدود 75 درصد بود، عملکرد گندم آبی با عملکرد گندم دیم تفاوت معنی‌داری نداشت.عملکرد گندم آبی از سال 1386 الی1390 به ترتیب در حدود 69، 6، 21 و 88 درصدبیشتر از عملکرد گندم دیم بود. بالاترین عملکرد و همچنین بالاترین کارایی مصرف آب بر مبنای بارش و آب آبیاری مربوط به ارقام N-80-19 و N-81-18 بود. کارایی بارش در زمین تحت کشت گندم در چهار سال متوالی به ترتیب برابر با 67/1، 79/1، 31/1 و 1/1 و کارایی مصرف آب آبیاری نیز به ترتیب معادل 75/0، 36/0، 81/0 و 2/2 کیلوگرم دانه گندم به ازای هر مترمکعب آب مصرفی به¬دست آمد. از آنجا که آبیاری تکمیلی اثربخشی لازم در افزایش بهره‌وری آب را در تمام سال‌ها نداشت، در شرایط استان گلستان بهتر است آبیاری گندم تنها در دوره بحرانی کمبود آب صورت گیرد و مقدار آب صرفه‌جویی شده برای مناطق کم‌آب و یا برای کشت تابستانه اختصاص یابد.